Archeologie van boek en collectie 

Onderzoek naar handschriften en oude drukken uit de bibliotheek van Soeterbeeck

Sinds 1997 is de Radboud Universiteit Nijmegen in het bezit van wat er op dat moment nog rest van de oude bibliotheek van klooster Soeterbeeck. Daarvan staan in deze cursus de handschriften en oude drukken tot ca. 1600 centraal. Naar grootte en omvang variëren ze van kleine getijdenboekjes tot grote antiphonaria. Meestal gaat het om incomplete boeken, vaak om composieten, waarin resten van boeken werden samengevoegd. Ze kunnen uit verschillende kloosters afkomstig zijn, maar tegelijk sporen van een gemeenschappelijk, langdurig en intensief gebruik vertonen.
Het bewogen leven dat deze boeken achter de rug hebben, maakt ze uitermate geschikt voor het boekarcheologisch onderzoek dat eind jaren zestig door de kunsthistoricus L. Delaissé werd gepropageerd voor de studie van middeleeuwse handschriften. Dit concept, waarin het dynamische karakter van het boek centraal staat, kan ook worden toegepast op de collectie als geheel. Zij gaat dan voorbij aan het traditionele onderscheid dat binnen het wetenschappelijk onderozek gemaakt wordt tussen het handgeschreven en gedrukte boek.
Delaissés concept van de 'archeologie van het boek' betekent dat diverse aspecten van codicologisch en bibliografische aspecten aan bod zullen komen, die licht kunnen werpen op de productie- en gebruiksherkomst van de boeken, mede in relatie tot de inhoud en het beoogde gebruik ervan. Het concept van de 'archeologie van de collectie' houd in dat de handschrifte en oude drukken uit Soeterbeeck in samenhang onderzocht worden, met aandacht voor de verschillende fasen in hun afzonderlijke geschiedenis.
Een actueel aspect dat in de cursus aan bod komt, vormen de toepassingsmogelijkheden die deze methodologische concepten bieden voor een multifuncionele digitale ontsluiting van de collectie-Soeterbeeck, zoals die momenteel in de Nijmeegse universiteitsbibliotheek onderzocht wordt.

nota’s, werkstuk en presentatie daarvan